Napisz do nas

www.bezpieczenstwo@knbn-ujd.pl

Fot: Associated Press

♦ 6 stycznia 2021r. opinią międzynarodową wstrząsneły wydarzenia z amerykańskiego Kapitolu. Dotychczas zamieszki społeczne i wtargnięcia do krajowych parlamentów miały miejsce w krajach niestabilnych zwykle na terenach postradzieckich bądź afrykańskich. Wejście wzburzonego ludu do Kongresu, a następnie na salę obrad sparaliżowało proces wyboru Joe Bidena na stanowisko Prezydenta USA. Stany Zjednoczone są na świecie najważniejszym przykładem demokratyzacji systemu władzy, który stanowi odniesienie dla wielu państw przechodzących transformację. Przyczyn wydarzeń na Kapitolu należy upatrywać w ubiegłorocznej kampanii wyborczej oraz nieefektywnych działaniach służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo.

Cała amerykańska elekcja była prowadzona w okresie pandemii COVID- 19, której największą ofiarą na świecie okazały się właśnie Stany Zjednoczone. Ówczesny prezydent bagatelizował problem, nie wprowadzał żadnych poważniejszych restrykcji i ograniczeń. Republikanin prowadził normalną kampanię spotykał się ze swoimi zwolennikami na masowych wiecach wyborczych. Prezydent Trump określał swojego konkurenta jako „śpiącego Joe” i reprezentanta skrajnej lewicy. Biden unikał wielotysięcznych zgromadzeń i ograniczył swoją kampanię do wzmożonej aktywności w mediach społecznościowych. W późniejszym czasie organizował wiece jednak nie spotykał się bezpośrednio z elektoratem, uczestnicy przebywali we własnych pojazdach, a Demokrata przemawiał do nich ze sceny. Wielokrotnie określał urzędującą głowę państwa jako osobę niezdolną do sprawowania urzędu¹. W trakcie kampanii odbyła się tylko jedna debata telewizyjna, w której obaj kandydaci nie stronili od ostrych ataków werbalnych. Komentatorzy polityczni wskazali, że była to jedna z najgorszych w historii debat prezydenckich². Dokonując powierzchownego przeglądu dotychczasowej działalności politycznej obu kandydatów, znaczną przewagę posiada reprezentant Partii Demokratycznej.       

                                                                                                Joe Biden, FOT: Chip Somodevilla/ Staff/ Getty Images

♦ Joe Biden pomimo sędziwego wieku i wielu publicznych gaf ma niezbędne kompetencje do sprawowania urzędu prezydenta³. Z wykształcenia jest prawnikiem (Syracuse Law School) ale wcześniej ukończył również historię i politologię na Uniwersytecie w stanie Delaware⁴. Swoją krajową karierę polityczną mając 29 lat zaczynał w 1973 roku, kiedy został po raz pierwszy wybrany senatorem Stanu Delaware z ramienia Partii Demokratycznej. W latach 1987-1995 był przewodniczącym Senackiej Komisji ds. Sądownictwa, a w okresie 2001–2003 oraz 2007–2009 był szefem Senackiej Komisji Spraw Zagranicznych⁵. Biden próbował wziąć udział w wyścigu do Białego Domu aż trzykrotnie. W 1988r. wycofał swoją kandydaturę w prawyborach Partii Demokratycznej po zarzutach dotyczących m.in. kłamstw na temat pochodzenia swoich przodków. Ponadto podczas zwołanej wówczas konferencji prasowej przyznał się do plagiatu swojego artykułu prawniczego na studiach.⁶ W latach 90-tych XX wieku Biden skupił się na pracy w Senacie. Był autorem projektów ustaw z zakresu zwalczania przemocy rodzinnej oraz szerokiej tematyki sądowniczej i więziennej. Oba projekty uzyskały akceptację Kongresu i podpis prezydenta Billa Clintona⁷.

W 2007r. ponownie ogłosił swoją kandydaturę w prawyborach w ramach Partii Demokratycznej do wyścigu prezydenckiego i wydał pamiętnik: Promises to Keep: On Life and Politics. Wycofał swoją kandydaturę na początku 2008r. po słabych wynikach w stanie Lowa. Jednak jego potencjał dostrzegł wewnętrzny konkurent partyjny – Barack Obama, któremu Biden zaczął doradzać w sprawach bezpieczeństwa narodowego i polityki zagranicznej. Po wygraniu prawyborów w Partii Demokratycznej Obama zaproponował Bidenowi start na urząd wiceprezydenta USA⁸. Duet Obama i mentor Biden odniósł dwukrotne zwycięstwo w wyborach prezydenckich zarówno w 2008r. jak i w 2012r. Jako wiceprezydent doradzał Obamie w kwestiach polityki USA wobec Europy czy też Bliskiego Wschodu oraz często reprezentował prezydenta w tym zakresie. Biden pomimo głosowania w Senacie za interwencją w Iraku później zmienił swoją optykę i osobiście nadzorował proces wycofywania wojsk USA z tego kraju⁹. W 2015r. nie ogłosił startu w elekcji wyborczej do Białego Domu, głównie ze względu na brak efektywnych środków finansowych do celów kampanijnych¹⁰. Po złożeniu urzędu wiceprezydenta USA w 2017r. wraz z małżonką otworzył własną fundację, której działalność skupiła się na wsparciu osób z chorobami nowotorowymi. Pozostał aktywnym komentatorem politycznym, krytykującym poczynania nowego przywódcy USA – Donalda Trumpa. W 2019r. Biden ogłosił start w prawyborach w ramach Partii Demokratycznej. Od wielu miesięcy przeprowadzane sondaże partyjne dawały zwycięstwo byłemu wiceprezydentowi USA. Dużą konkurencją wewnątrz macierzystego ugrupowania podczas prawyborów dla Bidena był Bernie Sanders. Ostatecznie to Biden uzyskał najwięcej głosów spośród delegatów i w sierpniu 2020r. został ogłoszony kandydatem Partii Demokratycznej na urząd Prezydenta Stanów Zjednocznych¹¹.